In Nederland zien we steeds meer daken bedekt met zonnepanelen. Het CBS heeft uitgerekend, dat er op dit moment ongeveer 40 miljoen zonnepanelen in Nederland geïnstalleerd zijn. Op het eerste gezicht een groen en duurzaam initiatief. Maar wat gebeurt er met een zonnepaneel ná gebruik? Tijd op het eens te gaan hebben over zonnepanelen recyclen.
Sinds ongeveer 2000 zijn er steeds meer consumenten en bedrijven die zonnepanelen aanschaffen. Deze zonnepanelen gaan gemiddeld 25 jaar mee. Zonnepanelen verouderen langzaam en brengen daardoor ieder jaar ongeveer 1% minder op: degraderen noemen we dag.
Dit houdt in dat er binnen nu en 10 jaar een groot aantal zonnepanelen aan vervanging toe is. Er wordt hard gezocht naar een duurzame oplossing voor de berg afgeschreven panelen die zo dreigt te ontstaan. Want het zou toch zonde zijn als al die CO2 besparing door het gebruik van zonnepanelen voor niets is geweest?
Zeker 95% is te recyclen
Een zonnepaneel bestaat uit kunststof, glas, koper, aluminium en silicium. Ongeveer 95 procent van een zonnepaneel wordt al hergebruikt, maar bijvoorbeeld silicium laten zich veel moeilijker terugwinnen. Technische Universiteiten in Europa en Azië ontwikkelen op dit moment een techniek om ook de schaarse onderdelen uit oude zonnepanelen te recyclen. De hoop is dat hierdoor ook de druk op schaarse grondstoffen wat afneemt.
Oude panelen kun je bij veel gemeenten inleveren bij de milieustraat. Er zijn momenteel ook enkele initiatieven, die specifiek gericht zijn op zonnepanelen recyclen: PV Cycle en Stichting Zonne-Energie Recycling Nederland. De oude panelen worden compleet uit elkaar gehaald en gesorteerd per grondstof.
Waaruit bestaat een zonnepaneel?
Een zonnepaneel bestaat uit minimaal 5 hoofdcomponenten, die ieder op hun beurt te hergebruiken zijn. Hieronder een afbeelding over de opbouw van een gemiddeld zonnepaneel.
Glas
Je jampotje en je lege fles wijn breng je naar de glasbak. Het glas van een zonnepaneel is op dezelfde manier te hergebruiken. Het glas wordt opnieuw gesmolten tot allerlei nieuwe producten.
Silicium
Het belangrijkste component van een zonnepaneel is tevens het lastigste te recyclen: Silicium. Op het strand hebben we er genoeg van: zand. Het wordt gesmolten met nieuw silicium voor nieuwe zonnepanelen of hergebruikt in de metaalsector.
Aluminium
De randen van zonnepanelen zijn over het algemeen gemaakt van aluminium. Aluminium is prima te recyclen.
Koper
Net als aluminium wordt koper ook opnieuw verwerkt in nieuwe kabels en elektrische apparaten.
Kunststof
In enkele lagen van een zonnepaneel zit kunststof. Ook dit materiaal is prima en eenvoudig te hergebruiken.
Proces zonnepanelen recyclen
Het Franse bedrijf Veolia, in Nederland ook wel bekend van de busdiensten. Heeft een interessant filmpje gemaakt over het recycle proces van zonnepanelen.
En de omvormers dan?
De meeste omvormers gaan gemiddeld een jaar of 10 a 12 mee. Dan zal de omvormer vervangen moeten worden. Net als je oude televisie of mobiele telefoon, worden omvormers ook gerecyled. Alle componenten worden uit elkaar gehaald en op hun beurt hergebruikt voor nieuwe producten.
Wetgeving en zonnepanelen recyclen
Om er voor te zorgen dat zonnepanelen uiteindelijk niet eindigen op een grote afvalberg, zijn er binnen de wet een aantal regels opgesteld:
- Zo is er in Europa een recycling-programma waarbij kopers van zonnepanelen een verwijderingsbijdrage betalen. Van die bijdrage kunnen de zonnepanelen aan het einde van hun leven gerecycled worden.
- Daarnaast moeten alle elektronische producten voldoen aan de WEEE wetgeving (Waste Electrical and Electronic Equipment), waarbij het van belang is dat er financiële regeling is om oude producten op een goede manier te verwerken.